پارگی تاندون های شانه
مطالب این صفحه
پارگی تاندون های شانه
با شنیدن اسم پارگی یکی از بافت های بدن اولین چیزی که معمولاً به ذهن می رسد انجام عمل جراحی است. ولی همیشه این طور نیست. پارگی تاندونهای شانه که در ناحیه شانه ها اتفاق می افتد همیشه نیازمند عمل جراحی نیست و با انجام روش هایی قابل درمان است. ولی روتاتور کاف (تاندونهای شانه) چه هستند؟ و مهمتر اینکه چطور آسیب دیدگی این بافت را تشخیص دهیم و با بقیه دردهای شانه اشتباه نگیریم؟ در این مقاله به این سؤالات پاسخ می دهیم و همین طور توضیح می دهیم که چطور پارگی تاندونهای شانه بدون انجام جراحی قابل درمان است.
تاندونهای شانه چه هستند؟
تاندونهای شانه از چهار گروه عضلانی تشکیل شده است. تاندون هایی که به این عضلات متصل هستند وظیفه شان کمک کردن به تثبیت و حرکت دادن مفصل شانه است. عضلاتی که روتاتور کاف یا تاندونهای شانه را تشکیل میدهند شامل عضله فوق خاری (سوپرااسپیناتوس Supraspinatus)، ماهیچه تحت کتفی (ساب اسکاپولاریس subscapularis)، ماهیچه گرد (ترس teres) و ماهیچه تحت خاری (اینفرااسپیناتوس infraspinatus) می‌شوند.
بخش تاندونی روتاتور کاف بخشی از این عضله است که بافت تاندونی دارد و کار آن اتصال دادن این عضله به استخوان است. عضلات روتاتور کاف عضلات کوچک تثبیت کننده ای هستند که کار اصلی آنها ثابت نگه داشتن و محکم کردن مفصل شانه است. از میان این چهار تاندون، معمولاً تاندونی که آسیب می بیند، تاندون عضله فوق خاری(سوپرااسپیناتوس) است.
پارگی تاندون های شانه می تواند به صورت جزئی (یعنی فقط بخشی از آن دچار آسیب دیدگی شده باشد) و یا به صورت کامل (به طور کامل پاره و جدا شده است) باشد. پارگی کامل در خود تاندون یا ماهیچه روتاتور کاف(شانه) قابل درمان و بهبودی نیست. یعنی این که انتهای عضله ای که پاره شده و از استخوان جدا شده است، دیگر به استخوان به صورت خود به خودی اتصال نمی خورد.
این در صورتی است که با پارگی ناقص تاندون همچنان دست و شانه عملکرد خود را خواهند داشت و نیازی به عمل جراحی نخواهد بود.
علل پارگی تاندون روتاتور کاف (تاندونهای شانه)
آسیب دیدگی روتاتور کاف (تاندونهای شانه) معمولاً به علت ضربه و شوکی که به شانه وارد می شود اتفاق می افتد. در بیشتر اوقات روتاتور کاف (تاندونهای شانه) به علت استرس و فشارهای مکرر و زیاد به شانه آسیب می بیند. مثلاً حرکات و فعالیت های شدیدی که در آن دست بالای سر قرار دارد مثل پرتاب کردن، شنا کردن یا برداشتن وزنه، می تواند به روتاتور کاف(تاندونهای شانه) فشار زیادی وارد کند که نتیجه آن پارگی این تاندونها خواهد بود.
رایج ترین عامل و اتفاقی که باعث آسیب دیدن روتاتور کاف (تاندونهای شانه) می شود این است که فرد در حالی که دستانش باز است به زمین می خورد که باعث می شود تمام ضرب و فشار ناشی از برخورد با زمین از طریق دست به شانه وارد شود. به خصوص زمانی احتمال آسیب دیدگی و پارگی روتاتور کاف (تاندونهای شانه) افزایش پیدا می کند که خارهای استخوانی در اطراف، به روتاتور کاف (تاندونهای شانه) فشار وارد می کنند و باعث پارگی های ریز و جزئی به مرور زمان می شوند. خارهای استخوانی معمولاً در اثر ایجاد التهاب در اطراف مفاصل ایجاد می شوند.
علائم پارگی تاندونهای شانه
بارزترین علامت و نشانه آسیب به تاندونهای شانه درد در سمت پهلوی شانه است. معمولاً این درد به اطراف هم انتشار داشته و باعث می شود کنار دست و آرنج هم دچار درد شود. نکته مهم در مورد این درد این است که درد ناشی از پارگی تاندونهای شانه از آرنج پایین تر را تحت تأثیر قرار نمی دهد و تا همین محل بیشتر انتشار ندارد.
در عمل، بیشترین چیزی که موجب آزار و اذیت کسانی که دچار پارگی تاندونهای شانه می شود، درد و محدودیت حرکتی دست آنها است. در این حالت محدوده حرکتی دست ها به سمت بالا و به سمت خارج کاهش پیدا می کند و با درد همراه می شود. بنابراین یکی دیگر از نشانه های پارگی تاندونهای شانه این است که شما در این حالت به راحتی قادر به بلند کردن دست نخواهید بود. اگر هم شرایط طوری است که کلاً نمی توانید دستتان را بلند کنید، احتمالاً دچار پارگی شدید تاندونهای شانه شده اید.
در بیشتر موارد پارگی تاندونهای شانه نیاز به جراحی ندارد. هر چند که پارگی کامل روتاتور کاف که باعث کاهش شدید توانایی های دست و ایجاد درد می شود، معمولاً به غیر از جراحی راه حل دیگری برای درمان ندارد. شاید به نظر برسد که این عضلات در طول روز فعالیت زیادی ندارند و تأثیر آنها در زندگی روزمره زیاد نیست.
اگر با آناتومی بدن آشنا شوید و اتصالات مختلفی که در شانه وجود دارد را مطالعه کنید متوجه می شوید که عدم کارایی یک عضله می تواند به صورت زنجیره وار بر عملکرد خیلی از عضلات دیگر هم اثر بگذارد. به این صورت که در پارگی تاندونهای شانه کارهای ساده و روزمره مانند خوابیدن به پهلو، برداشتن یک شی که در ارتفاع قرار دارد یا حتی شانه کردن موها همگی با درد همراه می شوند.
دستور العمل کلی درمانی برای جلوگیری از آسیب بیشتر
هدف اصلی در درمان اولیه تمام مفاصلی که دچار آسیب دیدگی شده اند این است که به هر نحو ممکن التهابی که احتمالاً در مفصل ایجاد شده است برطرف شود. در مرحله بعد بازیابی دامنه حرکتی و در مرحله آخر هم بازیابی قدرت و توانایی عضلانی مد نظر قرار می گیرد. وقتی آسیب دیدگی به صورتی است که درد در شانه احساس می شود، احتمالاً تورم و التهاب هم در کنار آن وجود دارد.
در این مواقع استفاده از یخ درمانی برای کاهش التهاب می تواند ایده خوبی به حساب بیاید. برای انجام یخ درمانی باید یخ به صورت مستقیم از کنار (پهلو) بر روی شانه به مدت 10 تا 15 دقیقه قرار بگیرد. علاوه بر استفاده از یخ درمانی از داروهای ضد التهاب هم می توان استفاده کرد. مثل مصرف تمام داروهای دیگر، داروهای ضد التهاب هم حتماً باید پس از مشورت با پزشک مصرف شوند.
گاهی اوقات ممکن است برش ها و پارگی های ریز و جزئی باعث ایجاد التهاب مزمن و درد در شانه شده باشد. در این موارد ممکن است تزریق کورتیزون (نوعی داروی ضد التهاب) به عنوان یک راه حل کمکی انجام شود تا التهاب در محل کاهش پیدا کند.
همان طور که گفتیم، وقتی بخشی از تاندون دچار پارگی می شود، دیگر بدن نمی تواند آن را به استخوان متصل کند. ولی روش ها و فعالیت هایی هست که می تواند به تقویت و بهبود عملکرد شانه کمک کند.
ورزش و فیزیوتراپی برای بهبود آسیب دیدگی تاندونهای شانه
اگر در اثر آسیب دیدگی تاندونهای شانه، مشکل محدود شدن دامنه حرکتی شانه و دست را تجربه نکرده اید، نیازی به انجام ورزش های کششی ندارید. ولی اگر دامنه حرکتی دست و شانه پس از آسیب دیدگی محدود شده است باید قبل از اینکه به تقویت عضلات بپردازید، محدوده حرکتی را افزایش دهید و به حد معمول برسانید.
زمانی که یکی از تاندون ها دچار پارگی شده باشد، انجام ورزش های تقویتی باعث تقویت عضلات دیگر تاندونهای شانه می شود و این عضلات می‌توانند تا حد زیادی عدم کارایی تاندون پاره شده را جبران کنند. نکته مهمی که باید به یاد داشته باشید این است که هنگام ورزش های قدرتی نباید به هیچ وجه احساس درد داشته باشید.
نکته مهم دیگر این است که ورزش های قدرتی را باید آهسته و آرام انجام دهید. عضلات تاندونهای شانه از دسته عضلات استقامتی هستند و برای تقویت آنها باید حرکات به صورت آرام و استقامتی انجام شود. در نتیجه وقتی که ورزشی که انجام می دهید برایتان ساده شد و نیاز داشتید سطح دشواریش را بالاتر ببرید، اول تعداد تکرار آن حرکات را افزایش دهید و بعد از آن که به آن هم عادت کردید، مقدار وزن را افزایش دهید.
فیزیوتراپیست پس از بررسی علامت ها می تواند برنامه‌ی مناسبی برای درمان بیمار انتخاب کند. خدماتی مانند الکتروتراپی و اولتراسوند، تکار، لیزر، طب سوزنی ،ماساژتراپی ،کامپرشن تراپی و منوال تراپی در تخصصی ترین فیزیوتراپی زنجان می‌تواند به کاهش درد و التهاب ناحیه کمک نموده، همچنین باعث افزایش سرعت ترمیم قسمت آسیب دیده شوند.
مطالب مرتبط